Parken steeds populairder bij buitenlandse toeristen

Rapporten over de snelle groei van natuurtoerisme en -recreatie dragen in belangrijke mate bij aan de economische argumenten voor het behoud van de biodiversiteit, maar lijken in brede kring in tegenspraak met de bezorgdheid dat mensen steeds meer geïsoleerd raken van de natuur. Deze schijnbare paradox is benadrukt door een recente studie waaruit blijkt dat het aantal bezoeken aan natuurgebieden in de Verenigde Staten en Japan de afgelopen twee decennia per hoofd van de bevolking is afgenomen. Deze resultaten zijn aangehaald als bewijs van “een fundamentele en alomtegenwoordige verschuiving van natuurrecreatie” – maar hoe wijdverbreid is dit fenomeen? We pakken deze vraag aan door te kijken naar temporele trends in bezoekersaantallen van 280 beschermde gebieden (PAs) uit 20 landen. Deze meer geografisch representatieve dataset laat zien dat het aantal PA-bezoeken (gemeten als totaal of per hoofd van de bevolking) inderdaad afneemt in de Verenigde Staten en Japan, maar over het algemeen elders toeneemt. Het totale aantal bezoeken neemt toe in 15 van de 20 landen waarvoor we gegevens zouden kunnen krijgen, waarbij het mediane nationale veranderingspercentage niet gerelateerd is aan de nationale bevolkingsgroei, maar negatief samenhangt met welvaart. De redenen voor deze omkering van de groei in de rijkste landen zijn moeilijk vast te stellen aan de hand van bestaande gegevens, maar het patroon wordt weerspiegeld door trends in de internationale toeristenstromen als geheel en wordt dus niet noodzakelijkerwijs veroorzaakt door onvrede met de natuur. Ongeacht de verklaring is het duidelijk dat het natuurtoerisme in sommige landen, ondanks een belangrijke achteruitgang, nog lang niet overal afneemt en nog steeds een aanzienlijk potentieel heeft om zowel middelen te genereren voor natuurbehoud als om de houding van mensen ten opzichte van het milieu te beïnvloeden.

Natuurmonumenten ziet dit niet als bedreiging maar als kans voor de talrijke natuurparken in Nederland.